Giá đỗ là một loại rau mầm dễ trồng, lại mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe. Từ việc hỗ trợ tiêu hóa, giảm cân, tăng cường sức đề kháng, đến làm đẹp da và bảo vệ tim mạch, giá đỗ xứng đáng là một thực phẩm không thể thiếu trong thực đơn của mỗi gia đình. Tuy nhiên, cần chú ý chọn giá đỗ sạch và đảm bảo an toàn vệ sinh thực phẩm để tận dụng tối đa lợi ích của loại rau mầm này.
Thời gian qua sản phẩm giá bị nhiễm dư lượng chất cấm, do một số cơ sở sản xuất giá không tuân thủ quy trình sản xuất giá sạch nhằm chạy theo lợi nhuận. Tại thành phố Cần Thơ nghành chức năng đã và đang kiểm tra một số cơ sở sản xuất giá và chưa phát hiện cơ sở sản xuất hay kinh doanh có sử dụng chất cấm trong sản xuất giá. Đồng thời, các cơ sở trên địa bàn thành phố đã ý thức được vấn đề an toàn vệ sinh thực phẩm, thực hiện đúng quy trình sản xuất, từ đó tạo ra sản phẩm giá đạt tiêu chuẩn, trong đó có cơ sở sản xuất giá sạch Hồng Nhung. Bà Nguyễn Thị Hồng Nhung đại diện cơ sở chia sẻ quy trình sản xuất giá sạch và đặc biệt là quy trình này hoàn toàn không sử dụng chất cấm như sau:
1. Chuẩn bị, chọ hạt giống:
- Loại hạt giống đậu làm giá;
- Kích thước hạt 3-4mm;
- Đọ ẩm tối đa 14%;
- Tạp chất tối đa 1%;
- Tỷ lệ nẩy mầm tối đa 99%.
2. Ngâm hạt:
- Ngâm hạt trong 2 giờ bằng nưới vôi trong;
- Ủ đậu bằng cách lót một lớp đậu một lớp lưới để hạt đậu được thông thoáng.
3. Chăm sóc sau ủ:
- Tưới nước 4 tiếng/lần kể cả ban đêm;
- Nhiệt độ 25-30oC. chú ý không để ánh sáng chiếu trực tiếp vào giá đang ủ.
4. Ra giá và sàn g lộc vỏ:
- Nhẹ nhàng lấy ra khỏi bồn sau đó đưa ra máy sàng loại bỏ vỏ đậu;
1kg đậu cho ra 7-8kg giá sạch.
5. Đánh giá chất lượng: Giá đạt tiêu chuẩn có các đặt điểm sau:
- Thân giá thẳng đều;
- Hạt vàng sáng;
- Lá vàng hoặc xanh nhạt;
- dài 3-5cm;
- Rễ không quá 1cm;
- lá không quá 3mm;
- Đường kính thân 2.5-3mm.
6. Đóng gói thành phẩm:
- Giá đạt tiêu chuẩn được đóng gói 500g, 1kg, 2kg, 5kg… hoặc theo yêu cầu của khách hàng;
- Dán tem, nhãn mác đầy đủ;
- Có truy xuất nguồn gốc rõ ràng.
- Ngoài ra Bà Nguyễn Thị Hồng Nhung còn chia sẻ thêm:
Cơ sở sản xuất giá sạch Hồng Nhung đã đạt được chứng nhận sản phẩm OCOP 4 sao do Ủy ban nhân dân thành phố cần Thơ cấp ngày 08 tháng 7 năm 2022 có hiệu lực 36 tháng;
Một số chứng nhận, xác nhận về chuổi cung ứng an toàn, tham gia truy xuất nguồn gốc sản phẩm hàng hóa thành phố Cần Thơ và đã có cam kết sản xuất kinh doanh thực phẩm nông lâm thủy sản an toàn do Chi cục Quản lý chất lượng Nông lâm sản và thủy sản thành phố Cần Thơ cấp ngày 20 tháng 9 năm 2023.
Một số cách phân biệt giá sạch và giá có ngâm chất kích thích (trích bài đăng Thanh Loan về một số cách cảm quan có thể phân biệt giá đỗ sạch với giá đỗ chứa chất kích thích tăng trưởng do PGS.TS Nguyễn Xuân Ninh - Phó Viện trưởng Viện Y học Ứng dụng Việt Nam hướng dẫn):
- Các chất kích thích mà nhà sản xuất thường sử dụng bao gồm các chất pchlorophenoxyacetic axit và 6-benzylaminopurine được hòa tan trong dung dịch Na2CO3.
- Cả 2 hợp chất này đều không có trong danh mục các hóa chất được phép sử dụng trong thực phẩm do Bộ Y tế quy định và cũng không có trong danh mục các thuốc bảo vệ thực vật, thuốc tăng trưởng được phép sử dụng do Bộ Nông nghiệp & Phát triển Nông thôn quy định.
- Nếu sử dụng các loại chất kích thích tăng trưởng giá đỗ trong khi sản xuất thì sẽ không thể làm sạch các hóa chất này khi rửa trong nước bởi chất đã ngấm trong thân rau.
- Nếu ăn phải giá đỗ có chất kích thích, chất độc tích tụ lại trong cơ thể ở các cơ quan phủ tạng, gây ra các bệnh mạn tính khác nhau. Gan, thận là những cơ quan gánh chịu nặng nề các chất kích thích này.
- Đặc biệt với những người có bệnh nền như: tim mạch mạn tính, đái tháo đường, mỡ máu, gan thận sẽ khiến cho bệnh khởi phát rất nhanh.
Cách phân biệt giá đỗ an toàn và giá đỗ chứa chất kích thích tăng trưởng
- Cách phân biệt giá đỗ sạch an toàn và giá đỗ có chất kích thích tăng trưởng
Nếu sử dụng chất kích thích tăng trưởng, vào mùa hè, giá đỗ chỉ cần 2 ngày đã thu hoạch được còn mùa đông từ 3 đến 4 ngày là thu hoạch được.
Để phân biệt được đâu là giá đỗ an toàn thì chính xác nhất phải có thiết bị đo lường thực phẩm của Cục An toàn thực phẩm. Tuy nhiên, về cảm quan, có thể sử dụng một số cách sau:
Giá đỗ an toàn: Thân cây giá mảnh, rễ dài, mầm lá được đẩy ra ngoài.
Giá đỗ không an toàn: Lá không nảy ra khỏi hạt mầm, thân cây giá mập, ngắn, rễ không phát triển.
Vỏ hạt đỗ được bong ra từ cây giá an toàn có màu xanh như màu xanh hạt đỗ bình thường còn vỏ hạt đỗ được bong ra từ cây giá có chất kích thích có màu xanh đen (do phản ứng hóa học tác động khiến vỏ đỗ đen đi nhiều).
Về màu sắc: Giá an toàn có màu trắng đục, trắng sữa. Còn trong cây giá có chất kích thích than giá có màu trắng muốt bởi trong chất kích thích có chất tẩy trắng.
Giá an toàn khi nấu lên sẽ không bị mềm nhũn và ra nhiều nước như giá kích thích. Bởi giá có chất kích thích chứa nhiều nước./.
Nguyễn Trọng Tuệ biên soạn và tổng hợp
Trung tâm Dịch vụ nông nghiệp thành phố